อะไรที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดไฟไหม้โรงรมควันยาง (06/12/60)

          ในการผลิตยางแผ่นรมควัน ห้องรมควันจะมีบทบาทสำคัญที่จะทำให้ยางแผ่นดิบได้รับการรมควันและ ความร้อนจนยางแห้งได้ภายในระยะเวลา 3 – 4 วัน วิธีการรมควันเป็นเทคนิคการผลิตที่มีประวัติมานานกว่า 100 ปี ปัจจุบันยางแผ่นรมควันก็ยังคงเป็นที่ต้องการของตลาดโลก ในการนำไปผลิตเป็นล้อยางยานพาหนะ ยางทางวิศวกรรม เนื่องจากเป็นยางที่มีความยืดหยุ่นสูงและรับน้ำหนัก ต้านแรงเสียดทานหรือแรงกระแทกได้ดีกว่ายางดิบชนิดอื่น ๆ สามารถเก็บสต๊อคไว้ได้นานระหว่างรอการผลิต อย่างไรก็ตามก็มักเกิดเหตุการณ์ไฟไหม้ห้องรมควันบ่อยครั้ง สาเหตุหลักจากการออกแบบเตาเผาและไม่ได้ควบคุมการเผาไหม้ของเชื้อเพลิงจนเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นซ้ำและซ้ำอีก ไฟไหม้ที่เกิดขึ้นไม่ได้เกิดเฉพาะห้องรมควันเท่านั้นแต่จะลุกลามไปยังส่วนต่าง ๆ ในกระบวนการผลิต ทั้งอาคาร อุปกรณ์ เครื่องจักร บ้านพักคนงาน รวมทั้งทรัพย์สินมีค่าอื่น ๆ สรุปสาเหตุการเกิดไฟไหม้ได้ดังนี้

                1. ไม่มีชุดดักสะเก็ดไฟ ในการออกแบบชุดดักสะเก็ดไฟ ส่วนนี้จะสามารถดักสะเก็ดไฟไม่ให้เล็ดลอดเข้าไปในท่อหรือร่องนำความร้อนของห้องรมควันได้ แต่ต้องควบคุมปริมาณการเผาไหม้ของไม้ฟืนให้อยู่ในระดับที่เหมาะสมด้วย

                2. ไม่ควบคุมการเผาไหม้ของไม้ฟืน เกิดจากความประมาทเลินเล่อของผู้ควบคุมเตา ขาดความเอาใจใส่ไม่ระมัดระวังในการควบคุมปริมาณไม้ฟืนและการเผาไหม้ ปล่อยให้ความร้อนสูงจนถึงจุดวาบไฟ จะทำให้เกิดสะเก็ดไฟที่รุนแรงและลุกลามไปสัมผัสกับแผ่นยาง มักเกิดกับยางที่รมควันเกือบแห้งแล้ว ซึ่งเป็นเชื้อเพลิงอย่างดีทำให้เกิดการลุกไหม้ได้อย่างรวดเร็ว

               3. พื้นห้องรมควัน ร่องนำความร้อนหรือส่วนเตาชำรุด ทำให้เกิดรอยแตกร้าว สะเก็ดไฟจึงสามารถเล็ดลอดผ่านไปได้

               4. รถตากยางไม่มีตาข่ายรองรับ ซึ่งในระหว่างการรมควันแผ่นยางอาจร่วงหล่นพื้นได้ หากเกิดสะเก็ดไฟหลุดเข้ามาในห้องรมควันอาจเป็นสาเหตุให้เกิดไฟไหม้ได้รวดเร็วขึ้น การมีตาข่ายรองรับนอกจากจะไม่ทำให้แผ่นยางสกปรกแล้ว ยังเป็นการป้องกันไม่ให้เกิดไฟไหม้ได้อีกด้วย

               5. การออกแบบเตาเผา และร่องนำความร้อน รวมทั้งรูกระจายความร้อนไม่ดีพอ

                  การออกแบบเตาเผาควรมีความลาดเอียงจากหน้าเตาไปท้ายเตา 15 องศา เชื่อมต่อกับชุดดักสะเก็ดไฟ แล้วเชื่อมต่อกับร่องนำความร้อนลาดเอียง 15 องศา ไปยังบริเวณด้านหน้าของห้องรมควัน ส่วนร่องความร้อนหรือท่อปล่อยควันที่ดีจะต้องเริ่มขนาดเล็กก่อน (ใกล้เตาเผา) แล้วค่อย ๆ เพิ่มขนาดให้ใหญ่ขึ้นตามระยะทางที่เพิ่มขึ้น เพื่อให้ความร้อนสามารถกระจายไปตามความยาวของห้องได้มีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น ซึ่งในการรมควันจะใช้รถตากยางวางคร่อมท่อปล่อยควันภายในห้องรมควันจะผ่านแผ่นยางจากชั้นล่างไปยังชั้นบนทำให้ความชื้นของแผ่นยางลดลงเรื่อย ๆ จนยางแห้ง และควรมีชุดควบคุมอุณหภูมิ เพื่อป้องกันอุณหภูมิสูงเกินกำหนด โดยปกติไม่ควรเกิน 60 องศา

                  ดังนั้น ควรระมัดระวังตามที่กล่าวมาแล้วทั้งห้าข้อ จะสามารถป้องกันการเกิดไฟไหม้ในห้องรมควันได้ หากมีข้อสงสัยเพิ่มเติม สามารถติดต่อสอบถามข้อมูลได้ที่ ศูนย์บริการทดสอบรับรองภาคใต้ อ. หาดใหญ่ จ. สงขลา โทรศัพท์ 074 389407 ในเวลาราชการ

 

 เรื่อง/ภาพ : ปรีดิ์เปรม ทัศนกุล